Analiza geoinformacyjna w naukach społecznych

Ćwiczenie 13 i 14: Analiza dostępności obszarów zielonych w mieście Poznań

1 Cel

Celem ćwiczenia jest przeprowadzenie analizy dostępności do terenów zielonych w Poznaniu oraz wskazanie osiedli cechujących się największym odsetkiem terenów zielonych oraz osób zamieszkujących w odległości nieprzekraczającej 300m do najbliższego terenu zieleni o powierzchni co najmniej 0,5ha.

2 Rozwiązanie

W ramach rozwiązania zadania proszę przedstawić:

• geopaczkę zielen_poznan.gpkg zawierająca wynikowe warstwy.

• kompozycję mapy składającą się z 4 map, które w podziale na osiedla przedstawiają:

  • procentowy udział terenów zielonych na podstawie warstwy tereny_zielone
  • procentowy udział terenów leśnych oraz parków na podstawie warstwy lasy_parki
  • procentowy udział terenów leśnych oraz parków o powierzchni przekraczającej 0,5ha na podstawie warstwy lasy_parki_powyzej5000m2
  • udział ludności zamieszkującej w odległości 300m wokół terenów zielonych.

• krótki 1 stronicowy raport opisujący uzyskane wyniki.

3 Dane

3.1 BDOT10k

• OT_KUSK_A - granice parków, skwerów, ogrodów zoologicznych oraz ogrodów botanicznych
• OT_PTZL_A - tereny leśne i zadrzewione
• OT_PTRK - roślinność krzewiasta
• OT_PTTR - roślinność trawiasta

3.2 Pozostałe warstwy

• granice_osiedli.gpkg - granice osiedli miasta Poznania
• szczegółowe mapy rozmieszczenia ludności w siatce 100m opracowane na wcześniejszych ćwiczeniach

4 Przygotowanie danych do analizy

1. Utworzenie warstwy terenów zielonych składających się z: terenów leśnych i zadrzewionych (PTZL_A), roślinności krzewiastej (PTRK_A), roślinności trawiastej (PTTR_A) oraz kompleksy użytkowania terenu - kompleks sportowy i rekreacyjny (KUSK_A)

• nazwa warstwy: tereny_zielone

2. Utworzenie warstwy zawierającej tereny leśne i zadrzewione (PTZL_A),kompleksy sportowe i rekreacyjne (KUSK_A)

• nazwa warstwy: lasy_parki

3. Wyselekcjonowanie z warstwy lasy_parki obszarów o powierzchni przekraczającej 0,5 ha.

• nazwa warstwy: lasy_parki_powyzej5000m2
• W celu wyselekcjonowanie z warstwy lasy_parki obszarów o powierzchni przekraczającej 0,5 ha należy wykonać następujące czynności:
  • rozbicie warstwy na pojedyńcze poligony (Multipart to singlepart)
  • obliczenie powierzchni poszczególnych poligonów
  • wyselekcjonowanie obszarów powyżej 0,5 ha.

5 Zadanie 1

Celem zadania jest określenie jaki jest udział procentowy terenów zielonych w każdym z osiedli miasta Poznania.

Dla każdego osiedla w Poznaniu proszę obliczyć:

1. Procentowy udział terenów zielonych na podstawie warstwy tereny_zielone.

• obliczenie powierzchni każdego osiedla
• przecięcie warstwy tereny zielone oraz osiedla
• zsumowanie powierzchni przecięć wg ID każdego osiedla
• obliczenie udziału procentowego terenów zielonych

2. Procentowy udział terenów leśnych oraz parków na podstawie warstwy lasy_parki

3. Procentowy udział terenów leśnych oraz parków o powierzchni przekraczającej 0,5ha na podstawie warstwy lasy_parki_powyzej5000m2

Warstwy wynikowe zawierające procentowy udział obszarów zielonych dla osiedli według 3 wymienionych powyżej kryteriów proszę zapisać w geopaczce zielen_poznan.gpkg

Wyniki proszę przedstawić w postaci kompozycji mapy. Proszę pamiętać o zastosowaniu tej samej legendy.

6 Zadanie 2

6.1 Cel

Celem zadania jest określenie ile osób w Poznaniu żyje w obszarach o łatwym dostępie do terenów zielonych.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określa łatwy dostęp do terenów zielonych w obszarach miejskich na podstawie dwóch kryteriów:

• obsar zielony co najmniej o powierzchni 0,5ha
• obszar zielony położony w odległości 300m (w linii prostej) od miejsca zamieszkania

6.2 Rozwiązanie zadania

1. Wyznaczenie 300m strefy bufforowej wokół obszarów zielonych (warstwa lasy_parki_powyzej5000m2)

• nazwa warstwy: lasy_parki_powyzej5000m2_bfr

2. Wczytanie do QGIS warstwy zawierającą liczbę ludności w siatce 100m.

3. Wykorzystanie narzędzia Join attributes by location (summary) do połączenia warstw zawierających strefę bufforową oraz liczbę ludności. (warstwa lasy_parki_powyzej5000m2_bfr -> pop)

• nazwa warstwy: pop_bfr_[budynki lub adresy lub mieszkania]

Analizę należy powtórzyć dla 3 zestawów danych dotyczących liczby ludności w siatce 100m opracowanych na podstawie punktów adresowych, liczby budynków oraz liczby mieszkań.

• Jakie są różnice w liczbie ludności w zależności od przyjętej mapy rozmieszczenia ludności?

7 Zadanie 3

7.1 Cel

Celem zadania jest określenie jaki procent ludności danego osiedla żyje w zasięgu łatwego dostępu do obszarów zielonych.

7.2 Rozwiązanie

1. Wykorzystując jedną ze szczegółowych map rozmieszczenia ludności, obliczyć ile osób mieszka w każdym z osiedli.

2. Dla każdego osiedla obliczyć ile osób mieszka w zasięgu 300m strefy buforowej wokół obszarów zielonych (lasy_parki_powyzej5000m2).

3. Obliczyć udział procentowy ludności dla danego osiedla.

Wynik analizy proszę przedstawić na mapie.