Analiza geoinformacyjna w naukach społecznych
Ćwiczenie 11 i 12: Identyfikacja obszarów o ograniczonym dostępie do niedrogiej i pożywnej żywności
1 Identyfikacja obszarów o ograniczonym dostępie do niedrogiej i pożywnej żywności
Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (US Department of Agriculture) definiuje pustynię żywnościową jako obszary miejskie i wiejskie bez łatwego dostępu do świeżej, zdrowej i niedrogiej żywności.
Są to obszary, w których ludność nie ma dostępu do supermarketów ani innych sklepów spożywczych, a zatem mają bardzo ograniczony dostęp do niedrogich i zdrowych produktów żywieniowych.
2 Cel ćwiczenia
- Zidentyfikowanie potencjalnych obszarów o ograniczonym dostępie do niedrogiej, pożywnej, zdrowej żywności w obszarze Washington, DC (District of Columbia).
3 Dane
Geopaczka dane_food_desert.gpkg zawiera warstwy:
- grocery_stores - warstwa punktowa zawierająca lokalizacje supermarketów w Waszyngtonie.
- census_tract - wybrane dane społeczno-ekonomiczne dla Waszyngtonu na podstawie tzw. obszarów spisowych.
- retail_sites - warstwa punktowa zawierająca lokalizacje miejsc zidentyfikowanych pod zabudowę handlową i rozrywkową w Waszyngtonie
3.1 Sklepy
Warstwa grocery_stores zawiera kolumny:
- Store name - nazwa sklepu lub sieci
- Address - adres sklepu
3.2 Cechy społeczno-ekonomiczne
Warstwa census_tract zawiera informacje społeczno-gospodarcze:
- Households - liczba gospodarstw domowych w obszarze spisowym
- MedIncome - mediana rocznych dochodów w dolarach w danym obszarze spisowym
- Area - powierzchnia obszaru spisowego w m2.
4 Eksploracja danych - czego możemy dowiedzieć się z danych?
Warstwa grocery_stores
- Ile sklepów znajduje się w analizowanym obszarze?
- Ile różnych sieci/nazw sklepów znajduje się w analizowanym obszarze?
- Która sieć ma najwięcej sklepów?
Warstwa census_tract
- Ile obszarów spisowych znajduje się w Waszyngtonie?
- Jaka jest minimalna, maksymalna i średnia liczba gospodarstw domowych w obszarach spisowych?
- Jaki jest minimalna, maksymalna i średnia wartość dochodów w analizowanym obszarze?
5 Wizualizacja danych na mapie
Wykonaj mapę pokazującą rozkład poziomu dochodów w Waszyngtonie? Czy są wyraźne zgrupowania obszarów o niskich i wysokim dochodzie?
Oblicz ile supermarketów (warstwa grocery_stores) znajduje się w każdym obszarze spisowym? Wynik przedstaw w postaci mapy.
Uwaga! Obie mapy będą częścią wynikowej kompozycji mapy przedstawiającej wyniki uzyskane w trakcie realizacji ćwiczenia.
6 Identyfikacja obszarów o ograniczonym dostępie do niedrogiej i pożywnej żywności
Przy identyfikacji obszarów o ograniczonym dostępie do niedrogiej i pożywnej żywności stosuje się różne kryteria.
Na potrzeby tego ćwiczenia przyjmiemy, że obszar spisowy (census tract) jest sklasyfikowany jako food desert, jeśli:
- jest sklasyfikowany jako obszar o niskim dochodzie - dochód gospodarstwa domowego znajduje się w dolnych 20% mediany dochodów dla badanego obszaru [próg ten wyznaczamy poprzez policzenie 20 percentyla dla zmiennej wskazującej poziom dochodu dla analizowanego obszaru].
- ograniczony dostęp do sklepów - przynajmniej 33% ludności zamieszkującej obszar spisowy, żyje w odległości większej niż pół mili (czyli 800 metrów) od najbliższego supermarketu lub większego sklepu spożywczego.
6.1 Analiza - etap 1
Etap 1: Identyfikacja obszarów spisowych sklasyfikowanych jako obszary o niskim dochodzie.
Dla Waszyngtonu próg wyznaczający dochód w 20% mediany dochodu wynosi 32 397$.
Z warstwy census_tract należy wyznaczyć obszary spisowe o poziomie dochodów poniżej 32 397$. Należy zapisać je do osobnej warstwy [low_income_ct]
- Warstwa wynikowa etapu 1: low_income_ct
6.2 Analiza - etap 2
Etap 2:
Wyznaczenie strefy buforowej wokół lokalizacji supermarketów (warstwa grocery_stores)
Połączenie stref buforowych w jeden poligon (opcja dissolve)
- Warstwa wynikowa etapu 2: dissolved_buffor
6.3 Analiza - etap 3
Etap 3: Identyfikacja obszarów spisowych położonych dalej niż 800 metrów (pół mili) od supermarketu
Poszukujemy obszarów spisowych, które znajdują się poza wyznaczoną przez nas strefą buforową.
Używając narzędzia Selekcji przez lokalizację wyznaczymy obszary spisowe, które znajdują się wewnątrz /przecinają strefę bufforową. W kolejnym kroku odwrócimy selekcję, aby wyznaczyć obszary poza wyznaczoną przez nas strefą buforową.
Wynik powyższej operacji pokazuje, że w większości przypadków strefa buforowa przecina obszary spisowe i znajdują sie one tylko częściowo poza strefą buforową, tj. część gospodarstw domowych będzie w zasiegu sklepu, a część nie.
Selekcja przez lokalizację nie będzie wystarczającym narzędziem.
Funkcja Difference - Różnica (Vector - Geoprocessing Tools - Difference) wyznaczy te fragmenty obszarów spisowych, które znajdują się poza strefą bufforową. (Warstwa wejściowa: low_income_ct, warstwa wynikowa: low_income_ct_outside_bfr)
Warstwa wynikowa etapu 3: low_income_ct_outside_bfr
6.4 Analiza - etap 4
Etap 4: Wyznaczenie obszarów spisowych, których przynajmniej 33% ludności zamieszkującej obszar spisowy, żyje w odległości większej niż pól mili (czyli 800 metrów) od najbliższego supermarketu lub większego sklepu spożywczego. (drugie kryterium)
Obliczyć powierzchnię dla każdego poligonu powstałego po zastosowaniu funkcji Difference (low_income_ct_outside_bfr). W tym celu dodać do tabeli atrybutów pole NewArea. Powierzchnia zostanie obliczona w m2.
Obliczyć wagę: Waga = NewArea/Area
W celu wyznaczenia obszarów spiowych “których przynajmniej 33% ludności zamieszkującej obszar spisowy” zastosujemy metodę powierzchniowo-wagową (ang. areal interpolation). Metoda ta rozkłada liczbę ludności do mniejszych obszarów proporcjonalnie do powierzchni. Jeśli powierzchnia nowego poligonu na warstwie low_income_ct_outside_bfr stanowi 33% powierzchni poligonu wyjściwego (całego obszaru spisowego), tzn. że 33% ludności obszaru spisowego zostanie przypisana do tego nowego poligonu.
Kryterium “33% ludności zamieszkującej obszar spisowy, żyje w odległości większej niż pól mili (czyli 800 metrów) od najbliższego supermarketu lub większego sklepu spożywczego.” spełniają zatem obszary spisowe z warstwy low_income_ct_outside_bfr, dla których Waga > 0.33.
Wyznaczyć obszary, dla których Waga >0.33 oraz zapisać je do nowej warstwy o nazwie food_desert.
- Warstwa wynikowa etapu 4: food_desert
6.5 Analiza - etap 5
Etap 5: Ile gospodarstw domowych znajduje się w obszarze wyznaczonym jako FOOD DESERT?
Liczbę gospodarstw domowych w obszarze określonym jako FOOD DESERT można obliczyć dodając nowe pole w tabeli atrybutów warstwy food_desert.
- Dodać pole Households_desert. Wartośc pola to Waga x Household.
7 Wynik końcowy
Wynikiem wykonania ćwiczenia będzie:
- geopaczka zawierająca warstwy wynikowe
- kompozycja mapy przedstawiająca wyniki analizy
- krótki (1-2 strony) raport opisujący wykorzystane dane, przedstawiający wynki eksploracji danych oraz krótki opis uzyskanych wyników.
7.1 Warstwy wynikowe
- low_income_ct
- dissolved_bfr
- low_income_ct_outside_bfr
- food_desert
7.2 Wizuzalizacja wyników analizy
Wykonaj kompozycję mapy składającą się z 5 map wynikowych:
- Mapa pokazująca rozkład poziomu dochodów w Waszyngtonie (warstwa census_tract, zmienna MedIncome).
- Mapa pokazująca liczbę sklepów w obszarach spisowych.
- Mapa pokazująca lokalizację obszarów o najniższym dochodzie (low_income_ct)
- Mapa pokazująca lokalizację obszarów spisowych sklasyfikowanych jako FOOD DESERT (food_desert)
- Mapa pokazująca liczbę gospodarstw w obszarze o ograniczonym dostępie do sklepów (zmienna Household_desert na warstwie food_desert)